LGS Fen Bilimleri 5. Deneme Sınavı Çöz

Uzun bir uzay görevi sonlanan astronotun, dönüş yolunda Dünya’da X şehrindeki ailesiyle telefon görüşmesi aşağıda verilmiştir.

Astronot: Sevgili ailem, görevim sona erdi, dönüyorum. Orada havalar nasıl?

1.Çocuk: Kış mevsiminde olduğumuz için çok soğuk.

2.Çocuk: Şu anda gece olduğu için daha da soğuk.

Buna göre, astronot çocuklarıyla görüşürken Dünya’yı aşağıdaki konumlardan hangisinde görmüş olmalıdır?

Bir öğrenci mevsimlerin nasıl oluştuğunu göstermek amacıyla aşağıdaki modeli hazırlıyor.

Tabloda eksik olan kısma aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur?

Dört iklim bilimci (klimatolog) bir ülkedeki iklim türlerini araştırmak amacıyla çalışmalarına başlıyor.

Aşağıda ülkenin haritası, saha görevinin sınırları ve çalışma süreleri verilmiştir.

Bilim insanlarının topladığı veriler, çalışma alanları ve süreleri dikkate alındığında aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılmalıdır?

Aşağıdaki grafik, bir bölgedeki sıcaklık değişiminin yıllara göre değişimini ve gelecekte olması beklenen değerleri vermektedir.

Grafikte;

*2020 yılına kadar kaydedilen sıcaklık değişimi

*Karbon salınımının günümüzdeki düzeyde gerçekleşmesi sonucunda beklenen sıcaklık değişimi -------

*Daha az karbon salınımı ile beklenen sıcaklık değişimi - - - - - çizgileriyle gösterilmiştir.

Grafiğe göre aşağıdaki yorumlardan hangisinin yapılması beklenir?

Dünya’nın eğik bir eksenle Güneş çevresinde dönmesi ışınların Dünya’nın farklı bölgelerine farklı açılarla ulaşmasına neden olur.

Bu bilgiyi test etmek isteyen bir öğrenci iki raptiye, eşit miktarda mum, ışık kaynağı ve dünya modelleriyle aşağıdaki düzeneği hazırlıyor.

Öğrenci ışık kaynağını açarak raptiyelerin düşme sürelerini aşağıdaki tabloya kaydediyor.

Öğrencinin kaydettiği sonuçlara göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir?

DNA üzerindeki belirli nükleotid dizilerinin kendilerine özgü işlevleri vardır ve bu DNA parçaları gen olarak isimlendirilir. İnsanlarda 20.000-25.000 gen bulunabilir ve bu genler birkaç yüz nükleotid ile iki milyon nükleotidden oluşabilir. Genler hücre içindeki ve dışındaki görevlerin yürütülmesi, hücreler arasında iletişimin sağlanması ve fiziksel özelliklerimizin belirlenmesinde rol oynarlar.

Aşağıda sağlıklı bir insandan alınan DNA parçası verilmiştir.

Şekli inceleyen bir öğrencinin genler ile ilgili olarak aşağıda yapmış olduğu açıklamalardan hangisi yanlıştır?

Aşağıda sarı ve yeşil tohumlu bezelyeler çaprazlanarak I. kuşak, oluşan yavrular kendi aralarında çaprazlanarak II. kuşak bezelye tohumları elde edilmiştir. Bezelyelerde sarı tohumluluk geni baskındır.

Yapılan bu çaprazlama ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?

Bir öğrenci grubu “Genotipi Bulalım” oyununu oynuyorlar. Oyunda üç genotip kartı ve ipuçlarının bulunduğu bir kart bulunmaktadır.

İpucu Kartı

I. ve II. bireyler aynı fenotiptedir. Bu bireyler farklı fenotipteki III. bireyle çaprazlanıyorlar.

I. ve III. bireylerin çaprazlanması sonucu oluşanların tamamının fenotipi I.bireye; II. ve III. bireylerin çaprazlanması sonucu oluşanların yarısının fenotipi III. bireye benziyor.

Kartların arkasında yazılı olan genotipler aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Aşağıda farelerle yapılan bir deneyin aşamaları görselleriyle beraber verilmiştir.

Buna göre yapılan deney aşağıdaki sorularının hangisine cevap bulmak amacıyla gerçekleştirilmiş olabilir?

Canlılar çevrelerinde meydana gelen değişimlere ayak uydurmalıdır. Buna adaptasyon denir. Çevredeki bu değişimler bazen doğal, bazen de insan kaynaklıdır. Uyum sağlayanlar yaşayıp ürerken adapte olamayanlar yok olur. Doğal seçilim, hayatta kalmayı ve üremeyi etkileyen çevresel etkenlere bağlı olarak gerçekleşirken, yapay seçilim, yani seçimli üretim ise insanların ilgileri ve istekleri doğrultusunda yapılır.

Aşağıda bir bölgede yapılan zirai ilaçlama nedeniyle aynı bitkiyle beslenen K ve L türü böceklerin sayıca değişimini gösteren grafik verilmiştir.

Böcek ilacının kullanılmaya başlandığı tarihten itibaren K ve L türündeki böceklerin sayılarındaki değişim ile ilgili aşağıda yapılan açıklamalardan hangisi doğrudur?

Hipotez: Bir gen, farklı canlılarda aynı işlevi görebilir.

Yukarıdaki hipotezi kanıtlamak isteyen bir araştırmacı aşağıdaki çalışmalardan hangisini yapmalıdır?

Elif ve Melis birlikte tahtalardan kestikleri prizmalarla bir denge oyunu oynuyorlar.

Bu oyunda sırası gelen sadece bir tahta çekiyor ve kulenin en üstüne yerleştiriyor. Kule yıkılmazsa diğer çocuk istediği tahtayı çekerek oyuna devam ediyor.

Elif ve Melis sırasıyla 1, 2. ve 3. tahtaları çektiklerine göre, her hamle sonrasında yere yapılan basıncın değişimini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?

Sıvıların basıncı sıvı derinliğine ve yoğunluğuna bağlıdır. Su, alkolden daha yoğun bir sıvıdır. Alkol ve suyla doldurulan musluklu iki kabın muslukları açıldıktan sonra kapların tabanlarında gerçekleşen basınç değişimi aşağıdaki grafiklerde verilmiştir.

Grafiklere göre hazırlanan düzenekler ve sıvı seviyeleri aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?

Aşağıda bir yangın tüpünün kesiti ve çalışma prensibi verilmiştir.

Yangın esnasında tetik çekilerek karbondioksit gazının dışarı çıkması sağlanır. Karbondioksit gazıyla beraber dışarı çıkan toz karışım yanan madde üzerinde bir tabaka oluşturarak alevi engeller.

Yangın tüplerinin çalışma prensibi ve yapısıyla ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?

Hacimleri aynı, yoğunlukları farklı üç sıvıyla özdeş bardak ve kağıtlarla aynı ortamda aşağıdaki deneyler yapılıyor.

Yapılan deneylerden çıkarılacak sonuçlardan birisi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Elementler sınıflandırılırken çalışmanın yapıldığı zamana göre belirli kurallar göz önünde bulundurulmuştur. Örneğin Mendeleyev bilinen tüm elementleri kartlara yazıp artan atom kütlelerine göre sıralamış, benzer özellikte olanları alt alta getirerek hazırladığı tabloda boş yerlerin daha keşfedilmeyen elementlere ait olduğunu söylemiştir.

Aşağıda Mendeleyev’in hazırladığı periyodik tablodan bir kesit verilmiştir.

Tabloda boş bırakılan yere, sonradan keşfedilerek yerleştirilen elementin aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olması beklenir?

Aşağıda bazı özellikleri verilen ancak hangi element olduğu bilinmeyen bir elemente ait diyagram verilmiştir.

Diyagrama göre elementin metal, yarımetal ve ametal olması ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Bir öğrenci üç yumurtaya yaptığı işlemleri, değişimin türünü ve seçimlerindeki gerekçeleri aşağıdaki tabloya kaydediyor.

Öğrencinin tabloda yapılan işaretleme ve gerekçesine dayanarak konu ile ilgili bilgisi hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Aşağıda asit ve bazların pH değerlerine göre kuvvetli veya zayıf olmalarına göre hazırlanmış çizelge verilmiştir.

pH değerleri birbirlerinden farklı K,L,M,N çözeltileri ile ilgili verilen;

• M ve K tepkimeye girmez

• L nin tadı acıdır

• N deriyi tahriş eder

Bilgilerinden yararlanarak hangi seçeneğin doğru olması beklenir?

Aşağıda bir bölgedeki fabrika sayısındaki artış ile yağmur suyunun pH değerinin yıllara göre değişimini gösteren grafik verilmiştir.

Grafiği inceleyen bir öğrenciden aşağıdaki yorumlardan hangisini yapması beklenir?