6. Sınıf Sosyal Bilgiler Etkin Vatandaşlık (Test 4)

Türk tarihine bakıldığında kadının toplumda çok önemli bir rolünün olduğu görülmüştür. Hatta öyle ki hakanın emirnameleri sadece “Hakan ve hatun buyuruyor ki” buyruğuyla başlamışsa geçerli olmuştur. Hakan ve hatun elçileri beraber kabul etmişlerdir. Bununla beraber Köktürk parasının üzerinde hakan ve hatunun birlikte resmi bulunmuştur.

Verilen metne göre aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

Aşağıdakilerden hangisi 6. sınıfa giden bir öğrencinin doğrudan kullanabileceği hak veya özgürlüklerden biri değildir?

Türk kadınına yönetimde görev alabilmesini sağlayan siyasi haklar 1930’dan itibaren verilmeye başlandı. Kadınlara 1930’da belediye seçimlerine katılma hakkı,1933’te muhtarlık seçimlerine katılma hakkı tanındı. Türk kadını; Anayasa, Medeni Kanun ve seçim yasaları sayesinde haklarına dünyadaki birçok ülkedeki kadından önce ulaşmıştır. İsviçre ve Fransa gibi Avrupa ülkelerinde dahi kadınlar, seçme ve seçilme hakkını Türk kadınından sonra elde etmişlerdir.

Bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Türkiye’de çalışma yaş aralığında bulunan 30 milyon 300 bin kadının ancak 8.9 milyonu çalışıyor. Şirketler kadın istihdamını arttırmak için kreş yardımları, esnek çalışma modelleri sunuyor, işe alımlarda kadınlara öncelik tanınıyor. Bu çalışmalar kadınların “pozitif ayrımcılık” ilkesine göre toplumda yer edindiklerini göstermektedir.

Aşağıdakilerden hangisi kadına yönelik pozitif ayrımcılığa örnektir?

Devlet temel hak ve özgürlüklerin korunması konusunda üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmekle beraber Türk vatandaşlarına bu konuda çeşitli ödevler yüklemiştir. Türk vatandaşlarına düşen görev bu ödevlerini gereği gibi zamanında yerine getirmektir.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi Türk vatandaşlarının devlete karşı ödevlerinden biri değildir?

Vatandaş olma bilincine sahip insanlar sorumluluklarının farkındadırlar. Seçme ve seçilme hakkını kullanarak ülke yönetimine katılırlar. Vergi vermenin bir vatandaşlık görevi olduğunu bilirler. Devlet işlerinin düzenli yürümesi ve hizmetlerin yapılabilmesi için vergisini zamanında ve doğru olarak öderler. Toplum içinde insanların rahat ve huzurlu yaşaması için düzenlenmiş olan kanunlara uyarlar. Bunun her vatandaşın görevi olduğunu bilirler ve böyle toplumlarda, huzur ve adalet olacağının bilincindedirler. Askerlik görevini (vatan hizmeti) yaparlar. Yurt savunmasında üzerlerine düşen görevleri yerine getirirler.

Verilen bilgilere göre sorumluluklarını bilen bir Türk vatandaşı aşağıdakilerden hangisini yapmaz?

⇒ 1930 yılında kadınlara belediye seçimlerine katılma hakkı verildi.
⇒ 1933 yılında kadınlara muhtarlık seçimlerine katılma hakkı verildi.
⇒ 1934 yılında kadınlara milletvekili olma hakkı verildi.

Verilen bu bilgiler aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendirilebilir?

Temel hak ve özgürlükler, anayasamız tarafından koruma altına alınmıştır. Bütün vatandaşlar sahip oldukları bu hakları yasalar çerçevesinde kullanırlar. Anayasamız temel hak ve hürriyetlerin korunması, kullanılabilmesi, imkânlarının hazırlanması bakımından devlete çeşitli ödevler yüklemiştir. Devlet, temel hak ve özgürlüklerin korunması konusunda kendi üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmekle beraber, Türk vatandaşlarına da bu konuda çeşitli ödevler yüklemiştir. Türk vatandaşlarına düşen görev bu ödevlerini gereği gibi ve zamanında yerine getirmektir.

Verilen bilgilere göre temel hak ve özgürlükler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Eski Türk devletlerinde kadın değerli bir varlık olarak görülürdü. Ülkenin yöneticisi olan hakanın yanında eşi hatunun da çok önemli yetkileri vardı. Yapılacak bir çalışmada “Hakan ve hatun emrediyor ki…” diye başlardı. Türkiye Selçuklu ve Osmanlı Devleti’nde de padişah eşleri halkın yararına olacak şekilde imarethane, çeşme, medrese, aşevi ve şifahane gibi birçok faydalı çalışmalar yapmışlardır. Ayrıca Türk kadını Kurtuluş Savaşı Dönemi’nde cepheye mermi taşımış ve bizzat savaşın içinde yer almıştır.

Bu bilgilere göre Türk kadını ile ilgili;

I. Ülke yönetiminde etkin bir konumda olmuştur.
II. Sosyal hayatın gelişmesi adına çalışmalarda bulunmuştur.
III. Ülkenin bağımsızlığı için gerektiğinde canını tehlikeye atmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Temel haklarımız ve özgürlüklerimiz sıkıyönetim, savaş, bulaşıcı hastalıklar gibi insan hayatının söz konusu
olduğu olağanüstü durumlarda sınırlandırılabilir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle sınırlandırılamaz?